Jak prawidłowo wymawiać głoskę [r]
Głoska [r] jest jedną z trudniejszych głosek do wymówienia. W rozwoju mowy pojawia się jako ostatnia głoska, około 6. roku życia. Podczas jej artykulacji koniuszek języka wibruje, dlatego musi być wyćwiczony i elastyczny a jego ruchy precyzyjne. Najczęstsze nieprawidłowości w realizacji [r] to zastępowanie jej innymi głoskami- [j], [l]. [R] często przekształca się w realizację tzw. gardłową, boczną lub francuską. Jest to częsta wada wymowy. Każdy w swoim otoczeniu zna osobę, która nieprawidłowo realizuje tę głoskę.
Przyczyn nieprawidłowej artykulacji wspomnianej głoski może być wiele, m.in. nieprawidłowe wzorce, wady zgryzu, nieprawidłowa budowa wędzidełka podjęzykowego (za krótkie), zbyt niska sprawność języka.
Skupmy się na ćwiczeniach mających wpływ na polepszenie sprawności języka. Aby prawidłowo wymawiać problematyczną głoskę [r] należy wyćwiczyć pionizację języka. Oto kilka przykładowych ćwiczeń, które należy powtarzać:
1. Szybkie uderzanie czubkiem języka w wałek dziąsłowy – usta szeroko otwarte;
2. Dotykanie językiem do nosa, do górnej wargi i do górnych zębów – naprzemiennie, następnie cofanie języka do gardła;
3. Wysuwamy z jamy ustnej i wsuwamy język starając się, aby kształtem przypominał łopatę – jego brzegi powinny dotykać zębów trzonowych;
4. Język „maluje” podniebienie;
5. Rysowanie kropek czubkiem języka na podniebieniu;
6. Język jak śrubokręt, wkręca śrubkę w podniebienie;
7. Kląskanie językiem (ważne jest, aby usta były otwarte);
8. Język wspina się od górnych zębów w kierunku gardła;
9. Dotykanie czubkiem języka po kolei wszystkich zębów na górze (ważne, aby usta były otwarte);
10. Język jak piłka, odbija się od dna jamy ustnej do podniebienia.
Istnieje kilka ćwiczeń, które przygotowują język do wchodzenia w wibracje potrzebne przy artykulacji [r]:
1. Rozruszanie języka śpiewem: LALALALA, LOLOLO, LULULU, LELELE, LILILI.
2. Szybkie wymawianie: TTTTTT, DDDDDD utrzymując język w okolicach wałka dziąsłowego, a więc wyżej, niż przy artykułowaniu T i D.
3. Powtarzanie głosek: T – D – T – D – T – D i zwiększanie prędkości. Język ciągle ma znajdować się w okolicach wałka dziąsłowego.
4. Dołączanie głoski N, czyli – T – D – N – T – D – N – T – D – N.
5. Szybkie, wielokrotne powtarzanie na wałku dziąsłowym bda, bdo bde, bdu, bdy, deda, dedo, dedu, dedy
6. Powtarzamy sylaby: TRA, TRO, TRU, TRE, TRY, ATRA, OTRO, UTRU, ETRE, YTRY, ATR, OTR, ETR, ITR, YTR DRA, DRO, DRU, DRE, DRY, ADRA, ODRO, UDRU, EDRE, IDRY, YDRY, ADR, ODR, EDR, IDR, YDR
7. Naśladowanie dźwięków: budzika: drrrryń, drrryń; gry na trąbce: tra, tro; tre; parskania konia: brrr, prrr; wrony: krrrr.
Powodzenia!
Doskonalenie wymowy głosek sz, ż, cz, dż
Jednymi z bardziej problemowych głosek są głoski szeregu szumiącego [sz, ż, cz, dż].
Oto kilka rad i ćwiczeń doskonalących wymowę tych głosek.
Aby pięknie wymawiać głoski szeregu szumiącego należy wyćwiczyć sprawność warg, policzków i języka.
Propozycje ćwiczeń:
- Układanie ust w dziobek; można bawić się w przesyłanie buziaków lub w cmokającą rybkę; dla utrudnienia można cmokać z wciągniętymi policzkami.
- Ślizganie języka po podniebieniu – malowanie sufitu.
- Uderzanie, stukanie koniuszkiem języka o podniebienie – można malować na podniebieniu kropki, np. biedronki lub muchomora.
- Kląskanie – naśladowanie stukającego kopytami o bruk konika (można pobawić się tempem i głośnością dźwięku).
- Dmuchanie ustami: na piórka, skrawki papieru, kawałki waty, bańki mydlane, płonącą świeczkę,
- Wystukiwanie szybko językiem głoski t (tttt) przesuwając język do tyłu, na wałek dziąsłowy. Należy pamiętać o zaokrąglonych wargach!
Ćwiczenia utrwalające wymowę głoski [sz]:
- Prawidłowe ułożenie języka i warg podczas artykulacji głoski [sz] – zęby zbliżone do siebie, wargi zaokrąglone w „dziobek”, koniuszek języka uniesiony w kierunku wałka dziąsłowego.
- Powtarzamy sylaby z głoską [sz]. Głoska powinna się znaleźć w każdej kombinacji z samogłoskami, np.:
SZA SZO SZU SZE SZY
ASZ OSZ USZ ESZ ISZ YSZ
ASZA OSZO USZU ESZE YSZY USZE OSZA ISZU OSZE USZY ASZU
Po opanowaniu sylab ćwiczymy wymowę wyrazów z głoską [sz], następnie wyrażenia i zdania.
Ćwiczenia utrwalające wymowę głoski cz:
- Jeżeli ktoś ma problem z artykulacją [cz] to polecam ćwiczenie szybkiego wymawiania zbitki głosek [t] i [sz]: (tsz tsz tsz) – mięsień języka uderzając o wałek dziąsłowy przyzwyczai się do wymowy wspomnianej głoski.
- Powtarzanie sylab (analogicznie jak przy ćwiczeniach głoski [sz]):
CZA CZO CZU CZE CZYACZ OCZ UCZ ECZ ICZ YCZ
ACZA OCZO UCZU ECZE YCZY
ACZU UCZY ECZY OCZA ECZO - Następny etap to ćwiczenia głoski [cz] na wyrazach, wyrażeniach i zdaniach.
Wobec każdej z głosek szeregu szumiącego posługujemy się podobnym wzorem nauki i utrwalania.
Edukacyjne aplikacje wspomagające naukę języka polskiego
Siedem edukacyjnych aplikacji, które mogą wspomóc naukę języka polskiego.
1) O stole, który uciekł do lasu
Aplikacja dla dzieci opracowana na podstawie bajki napisanej przez Stefana Themersona, zilustrowana kolażowymi rysunkami Franciszki Themerson w latach trzydziestych XX wieku, czytana przez Piotra Fronczewskiego.
Może być przeznaczona dla bardzo małych odbiorców (od 2-3 roku życia), do głośnego czytania z rodzicami i wspólnego oglądania (dotykania) ilustracji, ale również dla starszych, jako „pierwsza czytanka”.
Aplikacja jest wzbogacona dwoma interaktywnymi grami (memory i labirynt) związanymi z treścią książki oraz 3 quizami i kolorowanką.
2) Zgadnij co to?
Aplikacja dla fanów rebusów, słówek, gry w skojarzenia czy zagadki. Wciągająca gra po polsku poprawiająca kreatywność. Dzięki niej poznajemy nowe związki frazeologiczne i skojarzenia.
3) Polska Inspiruje
Multimedialna aplikacja edukacyjna stworzona specjalnie z myślą o polskich dzieciach mieszkających za granicą. Aplikację opracowali doświadczeni pedagodzy i specjaliści od dwujęzyczności u dzieci.
Polska Inspiruje to podróż w czasie i spotkania z Polakami, których osiągnięcia zna cały świat. Dzięki atrakcyjnym i zabawnym treściom dziecko pozna kulturę polską, dziedzictwo narodowe i rozwinie mowę ojczystą. W tle przeboje polskiej muzyki klasycznej!
4) Wykreślanki Polskie
Jest to gra w wyszukiwanie słów. Dzięki tej aplikacji ćwiczy się spostrzegawczość. Można poznać wiele nowych słów, które są pogrupowane w 7 kategoriach: zwierzęta, kraje świata, postacie historyczne, miasta świata, znaki towarowe, języki, angielski dla dzieci.
5) ABC… Uczę się
Aplikacja ABC… Uczę się zawiera edukacyjne gry i zabawy, które pozwalają poszerzyć i utrwalić wiedzę zdobytą z książek Wydawnictwa Hachette.
„ABC Uczę się” jest nowoczesną kolekcją edukacyjną dla dzieci w wieku od 3 do 7 lat. Książki wprowadzają w świat liter, słów i cyfr, prezentują sytuacje z życia codziennego.
6) Wierszyki logopedyczne
Wierszyki logopedyczne, czyli ćwiczenia artykulacyjne wybranych głosek. Idealne dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych, którzy chcą doskonalić i utrwalać wymowę problematycznych głosek.
7) Polska ortografia
Aplikacja Polska ortografia jest przeznaczona dla wszystkich, którzy chcą poćwiczyć zasady polskiej ortografii. Nadaje się nie tylko dla uczniów szkół podstawowych czy średnich, ale także dla dorosłych, którzy chcą powtórzyć wiadomości. Możemy wybierać z ogromnej liczby testów, które zostały w przejrzysty sposób przyporządkowane do kilku kręgów tematycznych. Większość testów jest bezpłatna. Wyniki są oceniane i zapisywane, dzięki czemu ma się możliwość późniejszego sprawdzenia swoich błędów. Aplikacja obejmuje następujące kręgi tematyczne:
- Pisownia: ó, u
- Pisownia: ch, h
- Pisownia: j, i
- Pisownia: ą, om, on i ę, em, en
- Pisownia wielką lub małą literą
- Kategorie gramatyczne i przypadki
Opisy aplikacji i gier na podstawie strony sklepu gogle play.
Pomysły na ćwiczenia w doskonaleniu budowania zdań
U dzieci dwujęzycznych, z którymi pracuję zauważyłam, że bardzo często komunikują się one w języku polskim pojedynczymi słowami.
Powody są różne – ubogi zasób słownictwa, łatwość wypowiedzi, niechęć do formułowania pełnych zdań.
Oto kilka propozycji jak można wspomagać swoje dziecko, aby kształtowało zdolność wypowiedzi pełnymi zdaniami.
ROZWIJANIE ZASOBU SŁOWNICTWA
Tę umiejętność można ćwiczyć codziennie, w spontanicznych rozmowach i sytuacjach. Rozwijamy w ten sposób zdolność definiowania, poprzez zadawanie pytań w formie zagadki, np. Czy wiesz, kim jest krawcowa? Czy wiesz, do czego służy garnek? Co to znaczy, że coś jest interesujące?
Można zauważyć, że dziecko będzie starało się odpowiadać jak najlepiej.
Pomocne są też gry słowne opierające się na różnych kategoriach: Wymyśl jak najwięcej nazw warzyw – Wymień sześć zwierząt – Powiedz, co może być czerwone?
TWORZENIE FASCYNUJĄCYCH HISTORYJEK
Nie rozmawiajcie tylko o tym, jaki był obiad w szkole lub kto był nieobecny na dzisiejszych zajęciach. Wymyślajcie wspólnie opowiadania! Zabawy te mogą wspomóc dostępne w sklepach historyjki obrazkowe. Inną formą jest tworzenie historyjki w ten sposób, że rodzic wymyśla pierwsze zdanie, dziecko drugie… i tak na zmianę.
GRY I ZABAWY
Na rynku jest bardzo dużo gier i zabaw rozwijających umiejętność komunikacji. Gry pomagające zadawać pytania, uczące przy tym logicznego myślenia: „Zgadnij, kto to?” lub „Zgadnij, kim jestem?”. Można również bawić się w ten sposób, że rodzic opisuje jakiś zawód natomiast dziecko ma odgadnąć, kogo rodzic ma na myśli – po zgadnięciu następuje zmiana ról.
WSPÓLNE CZYTANIE
Czytanie polskojęzycznych bajek i opowiadań przynosi same korzyści – wiadomo to nie od dziś. Po skończonym czytaniu zadajcie dzieciom pytania do usłyszanej historii – kształtuje to przy okazji umiejętność słuchania/czytania ze zrozumieniem. Można spróbować też streścić odsłuchaną historię. Zadanie to może okazać się trudne, wtedy polecam czytać fragmentami i wówczas zadawać pytania.
ĆWICZCIE PAMIĘĆ ZE SŁUCHU
Uczcie się wspólnie wierszyków, rymowanek, wyliczanek, zapamiętujcie składniki na szarlotkę, listę zakupów… Dzięki doskonaleniu koncentracji i pamięci słuchowej „przy okazji” będzie się rozwijała komunikacja dziecka. Obszary te pomogą w zapamiętaniu części zdania oraz ich odpowiedniej kolejności.
Możecie także włączyć telewizor, tablet, komórkę (jest mnóstwo aplikacji do nauki języka), koniecznie z nagraniami w języku polskim. Każdy bodziec jest ważny. Jednak należy pamiętać, żeby korzystać z nich z umiarem, ponieważ sprzęty te nie zastąpią żywego języka. To polskojęzyczny opiekun jest najbardziej odpowiednim partnerem komunikacyjnym.
Wady wymowy a naleciałości języka u dzieci dwujęzycznych
U dzieci dwujęzycznych błędna wymowa może mieć różne podłoże. Jednym w nich są wady wymowy, drugim naleciałości drugiego języka.
Wiele dwujęzycznych osób, młodszych i starszych, wymawia polskie głoski nieprawidłowo. Oto dwa możliwe powody.
- Wady wymowy, czyli zaburzenia, które wymagają indywidualnych ćwiczeń logopedycznych, odpowiednio dobranych do pacjenta. Po wywołaniu głosek, które były źle wymawiane, kolejnym etapem jest utrwalenie ćwiczonych dźwięków po to, aby ich wymowa była prawidłowa w mowie spontanicznej w powszednich sytuacjach.
- Wpływ drugiego języka, zjawisko naturalne w dwujęzyczności. W tej sytuacji konieczność terapii zależna jest od tego, czy mowa faktycznie wpływa na znaczenie i jakość wypowiedzi. Dzieje się tak np. w przypadku mowy, która brzmi dziecinnie, ponieważ głoski są spłaszczone i zamiast słowa „czekolada” słyszymy „ciekolada”, „szal” słyszymy „śial” itp. W tych przypadkach znaczenie wypowiedzi się nie zmienia, ale takie zmiękczanie łatwo usunąć i wypracować prawidłowe brzmienie wyrazów.
Logopeda w gabinecie może pomóc pacjentowi w realizacji prawidłowej mowy, ale najwięcej pracy należy włożyć w sytuacjach codziennych, gdzie ta mowa jest spontaniczna. Dlatego warto korzystać z dostępnych książek, które pomogą utrwalać prawidłowo wywołane już głoski :
- dla głosek szumiących sz, z, cz, dz
Beata Dawczak, Izabela Spychał „Szumki sz ż cz dż zabawy z głoskami”
- do ćwiczeń utrwalających głoskę r
Jakub Skrzek „Radosne R – ćwiczenia wspomagające wywołanie głoski r i ją utrwalające”
- do ćwiczeń z samogłoskami, które w języku polskim wymawiane są inaczej niż w języku francuskim
Grażyna Krzysztoszek, Małgorzata Piszczek „Materiał wyrazowo-obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy głosek A, O, U, E, I, Y, Ą, Ę”
Polonijny Dzień Dwujęzyczności
Polonijny Dzień Dwujęzyczności jest świętem obchodzonym w każdy trzeci weekend października.
Ideą jest propagowanie języka wśród Polonii na całym świecie, uświadamianie wartości wynikających z dwujęzycznej edukacji oraz jej znaczenia w życiu Polaków mieszkających poza ojczyzną.
Każdy z nas, Polaków mieszkających za granicą, może sam zorganizować czas, w którym będzie celebrować język polski. Formy mogą być różne, ale każda z nich ma być pretekstem, by znaleźć czas na aktywność w ojczystym języku. Spotkania z naszymi rodakami stają się okazją, aby rozmawiać o sprawach polskich, wspominać i cieszyć się wspólnie spędzanym czasem. Jest to okoliczność, żeby przekazywać dzieciom żywy język oraz naszą polskość.
Więcej informacji na ten temat znajduje się na stronie http://www.polishbilingualday.com/language/pl/
Sztuka prawidłowego połykania
Infantylne połykanie nie jest tylko problemem wieku dziecięcego. Dużo nastolatków czy dorosłych osób, które nawykowo oddychają przez usta, ma wady wymowy lub wady zgryzu. Spotkałam już kilku pacjentów, którym ortodonta polecił wizytę u logopedy. Często się zdarza, że po ukończenia leczenia ortodontycznego zgryz się cofa. Dzieje się tak dlatego, że język poprzez nieprawidłowe układanie się wypycha zęby z powrotem.
Niewłaściwe połykanie występuje bardzo często u ludzi z seplenieniem międzyzębowym. Język jest mięśniem i jego złe ułożenie wpływa na wymowę głosek sz, ż, czy, dż oraz r.
Każdy niech wykona poniższe ćwiczenie celem sprawdzenia, czy dobrze połyka:
Należy przyssać czubek języka do podniebienia. Zęby powinny być zwarte, ale niezaciśnięte. Nabieramy do ust mały łyczek wody. Uśmiechamy się, pokazując zęby, przełykamy wodę, nie odrywając języka od podniebienia. Jeśli udało się wykonać to zadanie bez zbędnego napinania mięśni twarzy a woda nie wyleciała z ust wówczas połykanie jest prawidłowe.
Podczas infantylnego połykania język ułożony jest na dnie jamy ustnej napierając na dolne zęby. Wypycha zęby w celu przesunięcia łyka wody czy kęsów pokarmu. Mięśnie twarzy są napięte – w szczególności policzki i wargi. Próbując się uśmiechnąć woda wylatuje z ust.
Oto 3-etapowy zestaw ćwiczeń, który pomoże dorosłym i dzieciom nauczyć się prawidłowego, dojrzałego sposobu połykania.
ETAP I – Nauka unoszenia języka za górne zęby (ćwiczymy kilka razy dziennie, koniecznie przed lustrem!)
- zlizywanie dżemu, nutelli, miodu itp. z podniebienia przy szeroko otwartych ustach
- konik jedzie na przejażdżkę – naśladowanie stukotu końskich kopyt o bruk – czubkiem języka uderzamy o podniebienie, wydając przy tym charakterystyczny odgłos kląskania
- biedronka – „malowanie” językiem kropek na podniebieniu – punktowe dotykanie językiem podniebienia
- winda – otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak, jakby był windą – raz do góry, raz do dołu
- karuzela – włożenie języka pomiędzy wargi a dziąsła i kręcenie nim raz w prawą, raz w lewą stronę
- malarz – „malowanie” językiem swojego podniebienia, zaczynając od zębów w stronę gardła
- młotek – zamieniamy język w młotek i uderzamy o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa
- żyrafa – wyciąganie mocno języka do góry – otwórz szeroko usta i spróbuj wyciągnąć język dotykając podniebienia
- połóż malutką pastylkę lub żelka ok. 1 cm od koniuszka języka, przyssij ją do wałka dziąsłowego i trzymaj tak długo, aż się rozpuści
ETAP II – Połykanie śliny
Połóż język za górnymi zębami, na wałku dziąsłowym. Trzymając go tam, zamknij zęby, uśmiechnij się szeroko i połknij ślinę.
Podczas połykania wargi nie mogą być napięte.
ETAP III – Połykanie płynów
Nabierz do ust niewielki łyk jakiegoś napoju, unieś język do góry, zamknij zęby, rozchyl wargi w uśmiechu i połknij płyn.
Ćwiczymy kilkakrotnie w ciągu dnia przez 10-15 minut.
Pomoc w nauce języka – książki
Podczas pobytu w Polsce warto zainteresować się książkami, które mogą pomóc dzieciom w nauce czytania. To one dają możliwość poznawania słownictwa takiego, jakiego nie używamy w codziennych sytuacjach.
Dla dzieci dwujęzycznych polskie lektury są niezwykle ważne, ponieważ treści w nich zawarte przybliżają im m.in. kulturę.
Szukając w intrenecie książek dwujęzycznych – polsko – francuskich natknęłam się na ciekawe moim zdaniem pozycje. Książki te są napisane w dwóch wersjach językowych – dzięki nim dziecko może porównywać czytany tekst.
http://ksiegarniaedukator.pl/index.php/s/karta/id/6122
http://www.matras.pl/nieznane-przygody-mikolajka-wydanie-polsko-francuskie,p,202499
http://www.empik.com/nacisnij-mnie-tullet-herve,p1045573728,ksiazka-p
Idealna w nauce czytania i pisania jest Metoda Krakowska opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską. Książki te opracowane są w ten sposób, ze łączą wszystkie te elementy, które są szczególnie istotne w pracy z dziećmi dwujęzycznymi (nauka czytania, terapia słuchowa, rozwój kompetencji komunikacyjnych i językowych, używanie języka w dialogu). Informacje o pracy Metodą Krakowską zawarte są na stronie:
http://www.szkolakrakowska.pl/
Profesor Cieszyńska opracowała Symultaniczno-Sekwencyjną Naukę Czytania, która jest bardzo pomocna w nauce czytania dzieci dwujęzycznych. Metoda ta opisana jest na stronie:
Warto również wspomnieć o kultowym, ale wciąż dostępnym „Elementarzu” http://sklep.wsip.pl/produkty/elementarz-4451/
Dla dzieci mieszkających za granicami Polski dodatkowym atutem są zawarte w książce treści patriotyczne, teksty o polskiej fladze, godle, historii.
Znajomość więcej niż jednego języka jest atutem człowieka. Dwujęzyczność dziecka zapewnia lepszy start w przyszłość, zwiększając możliwość lepszej nauki innych języków obcych.
Powszechnie wiadomo, że nie można w identyczny sposób opanować dwóch różnych języków. Na rozwój języka wpływa wiele czynników. Najważniejszy jest kontakt z osobami rozmawiającymi mową ojczystą, życiowe sytuacje, emocje z nimi związane oraz chęci rozmowy. Np. mama Polka często prosi córkę o pomoc w przygotowaniu posiłków, w związku z tym dziewczynka ma okazję poznać w języku polskim mnóstwo określeń artykułów spożywczych, nazw naczyń, terminów, które używa się podczas gotowania. Z kolei tata Francuz zaszczepia swojej córce zamiłowanie do jazdy konnej, dzięki czemu dziecko ma okazję poznać więcej francuskojęzycznych określeń związanych z tą dyscypliną sportu. Tak samo dziewczynka, która ma rodziców Polaków będzie ze swoim bratem używała innych określeń podczas zabawy niż ze swoją francuskojęzyczną koleżanką.
Mimo że bardzo często języki nie są opanowane w tym samym stopniu, to ich znajomość pozostaje na wysokim poziomie. Nie można oczekiwać od dzieci dwujęzycznych – które na co dzień mówią po francusku – idealnej wymowy w języku polskim.
Pierwszą rzeczą, na którą zwracamy uwagę podczas rozmowy jest poprawna wymowa. Dopiero później naszą uwagę przykuwa zasób słów i zasady gramatyczne naszego rozmówcy. Dzieci, które wychowują się za granicą, postrzegają język polski z perspektywy języka kraju, w którym mieszkają. Wówczas praca ich narządów artykulacyjnych – warg, języka, podniebienia – dostosowuje się do języka otoczenia. Według naukowców, dziecko, które zacznie uczyć się języka obcego około 10. roku życia jest w stanie posługiwać się tym językiem bez obcego akcentu. Właśnie do tego okresu rozwoju mózg jest na tyle plastyczny, że ułatwia słyszenie i wymawianie dźwięków, które nie występują w języku ojczystym oraz zwracanie uwagi na melodię zdań.
Nieocenionym wsparciem dla dziecka dwujęzycznego jest pomoc rodziny – dziadków, kuzynostwa etc. Warto też rozejrzeć się i znaleźć w swoim otoczeniu podobne rodziny dwujęzyczne. Niezwykle pomocne są polskojęzyczne filmy, bajki, programy telewizyjne. Im więcej bodźców związanych z polską mową tym przyswojenie języka będzie procesem bardziej naturalnym. Jeżeli poznawanie języka przychodzi z trudem – a może wiązać się to z wieloma aspektami w rozwoju dziecka – warto skorzystać z pomocy specjalistów. Każde dziecko jest inne i rozwija się w swoim tempie. Jeżeli zauważymy, że mowa dziecka nie jest prawidłowa czy posiada „obcy” akcent – wówczas spotkanie z logopedą może pomoc rozwiązać problem. Logopeda zaproponuje ćwiczenia dostosowane do konkretnego dziecka, które pomogą skorygować wady.
Mieszkając we Francji spotkałam się z dziećmi, które największy problem miały z wymową głoski [r] oraz samogłosek, w szczególność [e] [y] – ponieważ wymagają one innego napięcia mięśni narządów artykulacyjnych oraz stopnia rozwarcia jamy ustnej. Chcę również zwrócić uwagę na fakt, że błędna wymowa może mieć dwa różne podłoża: wady wymowy lub naleciałości drugiego języka (ten problem opiszę w następnym artykule).
Przed nami okres wakacyjny. Część z Państwa na pewno wyjedzie do Polski. Tym samym dzieci będą miały kontakt z językiem polskim – zapewnią go dziadkowie, ciocie, wujkowie, kuzynostwo, pani ekspedientka w sklepie czy sąsiedzi. Podpowiem jeszcze, że świetnym pomysłem jest zapisanie dziecka w tym okresie do przedszkola, na kilka godzin do południa, dziecko będzie miało kontakt z rówieśnikami. Zapewne znajdzie się wśród dyrektorów przedszkoli prywatnych taki, który zgodzi się na wakacyjne przyjęcie dziecka.
Martyna Wyżlic – logopeda
mgr Martyna Wyżlic – logopeda oraz nauczyciel wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego z doświadczeniem w pracy z dziećmi